Soms zijn er van die dingen waarvan je zegt: “Had ik hier maar eerder kennis mee gemaakt en kennis van genomen en mee mogen oefenen”. Voor mij is dat Verbindende Communicatie. In het Etty Hillesumcentrum in Deventer had ik ooit eens een cursus over Levinas gevolgd. Daarna had ik me ingeschreven voor de Nieuwsbrief van het EHC. En daar werd deze cursus in aangekondigd.
Druk, druk, druk met van alles en nog wat, bleef de cursus aan me trekken en kon ik dat niet loslaten: volg mij … En dat is iets waar ik geen spijt van heb. Ik heb de Introductietraining ‘De Vijfdaagse‘ van Ai-opener gevolgd en ben heel erg enthousiast geworden over Verbindende Communicatie. Hier heb ik geleerd hoe je met jezelf en met mensen op een positieve en verbindende manier contact kunt maken. De theorie is eigenlijk heel eenvoudig en bestaat uit vier stappen:
- Het begint met het waarnemen van een gebeurtenis (en dat kan van alles zijn) zonder daarover een oordeel te vellen d.w.z. het beschrijven en/of verwoorden van wat je ziet, hoort, voelt, proeft of ruikt.
- De gebeurtenis roept bepaalde gevoelens bij je op bijvoorbeeld blij, verdrietig, boos, geïrriteerd.
- Deze gevoelens zijn gebaseerd op bepaalde behoeften, die voor alle mensen op de hele wereld gelijk en herkenbaar zijn.
- Op basis van deze behoeften kun je jezelf of de ander een verzoek doen (en geen eis) zodat
- de behoefte bevredigd kan worden.
En deze stappen werden in de cursus op allerlei manieren geoefend:
- Helder krijgen wat je voelt en wat je behoeftes zijn, d.w.z. empathisch luisteren naar jezelf.
- Empathisch luisteren naar de ander, d.w.z. wat zijn haar/zijn gevoelens en behoeftes.
- Behoeftes helder formuleren en wat je jezelf of de ander zou willen verzoeken zodat aan jouw/haar/zijn behoeftes wordt voldaan.
Maar de praktijk valt voor mij – geboren en opgegroeid in de jaren ’50 en ’60 van de vorige eeuw – niet mee. Ik ben opgegroeid met waarden als ‘je best doen op school’ (ik had de mogelijkheid om te leren wat ik wilde en die hadden mijn ouders in de crisistijd niet) en ‘hard werken’, zodat ik in mijn eigen onderhoud kon voorzien. Op mijn opleidingen stond vooral het leren van kennis en vaardigheden centraal. En de wijze waarop ik op school en later met leidinggevenden in mijn werk omging was er toch één van luisteren, gehoorzamen en doen wat er van je verwacht wordt. Wat mijn gevoelens en behoeftes waren, daar was eigenlijk geen aandacht voor. En toch …
Toen kwam deze cursus langs. Ik ben er heel erg enthousiast over; wat kan dit me veel brengen. Ik heb handvatten gekregen en ik kan er in allerlei situaties mee oefenen, zonder dat de ander hiervan kennis hoeft te hebben. Het had me in het verleden kunnen behoeden voor vele missers …
Daarom zou ik willen dat iedereen hiermee kennis kan maken. Het is toepasbaar in alle situaties waarbij mensen met elkaar in contact komen en vooral als de communicatie niet vanzelfsprekend verloopt. Waar het inhoudelijk in een contact ook over mag gaan, de wijze waarop je met elkaar communiceert maakt zoveel uit. Want je kunt niet niet communiceren, zoals Watzlawick* al schreef. En dan kun je maar beter handvatten hebben om met elkaar in verbinding te komen.
Willemien te Bokkel
Deelnemer aan de Vijfdaagse introductietraining Geweldloze Communicatie in Deventer
Om te lezen:
- Marshall B. Rosenberg: Geweldloze Communicatie, Lemniscaat, Rotterdam
- Lucy Leu: Geweldloze Communicatie, Werkboek, Lemniscaat, Rotterdam
- *Watzlawick, Paul e.a. De pragmatische aspecten van de menselijke communicatie, Bohn Stafleu van Loghum, Houten