Het blijft me raken hoe diep geworteld onze ervaringen met leren als kind voortleven als volwassene. We hebben allemaal geleerd hoe te leren. Door dingen ‘goed te willen doen’, of door onze mond te houden, of door onszelf te vergelijken met anderen… Dat loopt bij alle trainingen die ik geef op de achtergrond mee en ik doe mijn best daar op in te spelen.
Persoonlijk duurde het tot ver na mijn studie voordat ik in de gaten had dat ik het ‘school-spelletje’ destijds zo leuk had gevonden: hoge cijfers betekende ‘hoger onderwijs’, hoog was goed, hoog was slim. In mijn geval betekende het dat ik veel onthield, maar bar weinig snapte. Dat ik bedreven raakte in het spelletje “hoe-zorg ik ervoor dat de juf en de meester mij mogen’. Een goed geheugen voor details (weet jij hoeveel schepen er in de Russisch-Japanse oorlog in 1905 zonken?) hielp me daarbij.
Laatst had mijn jongste zoon huiswerk meegekregen van school, om alvast wat gewend te raken aan de gebruiken op de middelbare school. Een blad met taalopgaven vol d’s en t’s en dt’s. Ik merkte dat ik meteen enthousiast en nieuwsgierig werd. Een soort opwinding die ik nog kende van mijn tijd op de middelbare school.
Heel terloops en voorzichtig keek ik mee over zijn schouder. En dat had effect. Opeens ging hij d’s schrijven waar hij eerder t’s schreef, en andersom.
“Vind je het vervelend als ik meekijk?” checkte ik. “Weet ik niet…” mompelde hij.
Opeens zag ik al die groepen en groepjes voor me die ik in trainingen meemaak. Ook daar merk ik en hoor ik wat voor effect het soms heeft als ik even langsloop. De ’trainer’ blijkt dan opeens weer ‘de meester’ te zijn. Om los te weken uit het spel van ‘wie de baas is’ of ‘hoe het hoort’ sta ik van harte even stil bij vragen als ‘mag ik even naar de WC?’ of ‘…mag ik dan in Geweldloze Communicatie niet zus-en-zo?’ Zodat we niet leren als de kinderen die we waren, maar spelen als de volwassenen die we zijn.
Christiaan Zandt van Bisho