Als je ergens in gelooft (heilig of niet) is het lastig om open te staan voor andere standpunten. En dan maakt het niet zoveel uit of het gaat om het klimaat, vaccinaties, religie of racisme en aan welke kant je eigenlijk staat. Ik zie dan vooral de neiging om de ander te overtuigen, je eigen standpunten te herhalen of cynisch te worden en soms herken ik die neiging ook bij mezelf. Het tragische is alleen dat dit vooral bijdraagt aan weerstand. En er zelden toe leidt dat de ander zich bekeert tot jouw mening.
Vandaar dat ik enthousiast ja zei toen ik gevraagd werd om vorige week een workshop te verzorgen voor de Fair Future Generators, het jongerennetwerk van Milieudefensie. De vraag was hoe Verbindende Communicatie bij zou kunnen dragen aan lastige gesprekken met familie, vrienden of anderen die zich minder zorgen lijken te maken over het klimaat. En, hoewel we maar 1,5 uur online beschikbaar hadden, was ik blij verrast met wat deelnemers inbrachten en hoe geïnspireerd ze waren door enkele van de tools die Verbindende Communicatie biedt.
We begonnen door iedereen te laten kijken welke behoeftes deelname aan de Fair Future Generators invult. Verrassend wat een verscheidenheid aan behoeftes daarbij bovenkwam zoals betekenis, delen, uitwisseling, verbinding, erkenning, veiligheid, bijdrage e.a. Daarna maakte ik de link met gevoelens en het model met de vier elementen van Verbindende Communicatie waarbij ik altijd de nadruk leg op de plaats van ‘omdat’. Ik voel me niet gefrustreerd omdat jij iets wel/niet doet, maar ik voel me gefrustreerd omdat ik ergens behoefte aan heb.
Vervolgens verplaatsten we onze aandacht naar de ander in de communicatie die misschien wel iets zegt als: “Dat is toch niet gezond. Je bent alleen nog maar met het klimaat bezig…” En was de uitnodiging om te kijken waar die ander (ouder of vriend/vriendin) behoefte aan zou kunnen hebben. Alleen die nieuwsgierigheid maakt al een enorm verschil in de communicatie. Als laatste bespraken we de win-win grafiek waarmee duidelijk wordt dat er een groot verschil is tussen een compromis en een win-win. Én dat, om tot een win-win te komen, het essentieel is dat je zowel helder bent over je eigen verlangens en belangen als open staat voor de behoeftes van de ander.
Hieronder staan enkele reacties van deelnemers op de reflectievraag aan het einde: “Wat neem je concreet mee uit deze workshop voor je leven?”
- Behoefte van de ander bedenken en meer empathie tonen i.p.v. gelijk aannames te doen.
- Ik ben er weer eens aan herinnerd hoe belangrijk het is om te kijken naar wat er achter de gevoelens van jou en die van een ander schuilt wanneer je ergens niet uit komt.
- Voor een win-win gaan en niet voor een compromis. Ik dacht dat een compromis het maximaal haalbare was maar vind het mooi dat het niet zo is.
- De realisatie hoe veel verschillende behoeftes er zijn! En dat dat dus heel erg kan verschillen per persoon.
- Dat je meer kan bereiken in een gesprek door niet alleen te kijken naar welke behoefte er bij jou wordt geraakt, maar ook te kijken naar de gevoelens en behoeftes van de ander, zodat je samen tot een compromis of win-win kan komen.
- Proberen te begrijpen wat de ander precies wil zeggen, zodat je beter een gesprek kunt voeren.
- Niet alleen inleven in de anders rationale perspectief (wat ik vaak probeer te doen) maar juist ook inleven in hun (emotionele) behoeftes in een gesprek.
Als je interesse hebt om te kijken hoe Verbindende Communicatie bij kan dragen aan wat Marshall Rosenberg Social Change noemde, raad ik je het boek van Nathalie Achard aan: ‘Geweldloze Communicatie praktisch toepassen’. Zij heeft o.a. bij Greenpeace gewerkt en was directeur van een organisatie die vluchtelingen ondersteunt. Ik word blij van haar concrete voorbeelden om een sterke behoefte aan rechtvaardigheid op een verbindende manier te verwoorden. Het is o.a. te koop in de Geweldloze Communicatie webwinkel >>
